มนุษย์แม่รำพึง

แม่ยุ้ยเริ่มสอนเรื่องอารมณ์ที่เกิดขึ้นในใจให้ปลาทูตั้งแต่เตรียมอนุบาล เพราะเด็กยังไม่รู้จักสิ่งที่เกิดขึ้นในใจตัวเอง ไม่พอใจก็ร้องไห้ แสดงอาการทางกาย เช่น สะบัดมือ ดีดขา และพาลมาถึงดีดแม่ ดีดพ่อ นั่นเอง แม่ได้แนวคิดนี้มาจากการเข้าคอร์สอบรมเรียนรู้พฤติกรรมเด็กวัยอนุบาล หลังจากนั้นก็ได้แนวทางมาใช้ ปราบความเฮี้ยวของปลาทู เวลาลูกโกรธ แม่จะค่อย ๆ ถามว่า หนูรู้สึกยังไงลูก (หน้างอ คอหัก

คำถามที่ลูกบ้านนี้จะได้ยินจากแม่อย่างสม่ำเสมอคือ “วันนี้มีความสุขดีไหมลูก ? ” คำตอบก็จะมีอยู่ 2 ลักษณะอยู่เสมอคะคือ “มีคะแม่” วันได้ทำโน้นนี่ สนุกแบบนี้แบบนั้น อันนี้ถือเป็นคำตอบที่ แม่ไม่ต้องคิดหนัก แค่เพียงคอยรับฟัง ความสุข ของลูก และก็จดจำไว้ว่า อะไรบ้างที่ลูกทำแล้วมีความสุข ลักษณะแบบนี้บางวันไม่รอให้แม่ถามเลยนะ เจอหน้าก็เล่าเลยว่า วันนี้หนูสนุกมากเลยแม่

ปลาทูขอแม่เรียนเปียโนตั้งแต่ยังไม่ 4 ขวบเต็ม และคลาสที่แม่ยุ้ยเลือกให้ปลาทูคือ คลาสเรียนแบบกลุ่มซึ่งพ่อหรือแม่จะต้องเข้าไปนั่งเรียนด้วยกับลูก และก็เป็นเวลา 3 ปีกว่าแล้วที่แม่นั่งเรียนเปียโนพร้อมลูก จากที่แม่เรียนด้วย ทำด้วยได้ จนทุกวันนี้ แม่ทำตามลูกไม่ได้แล้ว แม่มีหน้าที่คอยจดว่าจะต้องซ้อมอะไรบ้าง คอยตอนว่า ถึงเวลาที่จะต้องซ้อมแล้วนะ เริ่มแรกปลาทูก็ไม่นิ่งคะ ผุดลุกผุดนั่งตลอด ทุกวันนี้ก็ยังมีบ้าง แต่แม่ก็คอยเตือนให้ “ควบคุม”ตัวเองหน่อย เดี๋ยวนี้

สมัยอยู่ชั้นอนุบาล 3 ปลาทูจะได้ค่าขนมไปโรงเรียนตอนเทอมสอง เทอมแรกแม่ยังไม่ได้ให้เงินไป แล้วในเทอมแรกเราก็ตกลงกันว่า ถ้าอยากกินอะไรที่โรงเรียน ให้รอแม่ซื้อให้ตอนมารับ ก็มีนะที่กลับมาเล่าว่า เพื่อนเอาขนมมาแบ่ง หรือแม้แต่ไปขอขนมเพื่อนกิน แม่ก็สอนกันไปคะว่า ให้รอแม่นะ การไปขอเพื่อน เราต้องเกรงใจเพื่อน เกรงใจคือ เพื่อนซื้อขนม 20.- เพื่อนจะได้กินไม่ครบ 20.- แทนที่เพื่อนจะได้กินเงินของตัวเองครบแบบที่พ่อแม่เขาให้มานะลูก แต่เพื่อนคนไหนแบ่งลูก

อย่าได้ “พยายาม” ปั้นลูกเราให้เหมือนลูกใครอย่าได้ “ขีดเส้น” ให้ลูกเราเดินตามลูกใคร อย่าได้ “ตั้งเป้า” ให้ลูกเรามีจุดหมายแบบใคร  อย่าได้ “บังคับ” ให้ลูกเราเป็นอย่างใคร เด็กทุกคนมี “สิ่งวิเศษ” ติดตัวมาทุกคน และ “สิ่งวิเศษ” เหล่านั้นก็ไม่ได้เหมือนกันทุกคน เรามีหน้าทีเพียง เฝ้ามองและค้นหา “สิ่งวิเศษ” ในตัวลูกเราให้เจอ

การได้รับเลือกเป็นตัวแทนชั้นในการทำเรื่องต่าง ๆ ของลูกถือเป็นโอกาสที่ดี ที่ลูกจะได้แสดงออกและก็เป็นโอกาสอีกรูปแบบหนึ่งที่แม่จะสร้างความรู้สึกด้านตรงกันข้ามให้เด็กด้วยเช่นกัน เมื่อมีการกระตุ้นให้เห็นความสำคัญ ของการ “ได้รับเลือก” จนมากเกินไป บอกเด็กว่า ครูเลือกเพราะความไว้ใจ เชื่อใจ หรือเห็นความสามารถของเด็ก รวมถึงคอยช่วยกระตุ้นให้เด็กตั้งใจ และทำให้เต็มที่ จนเกินพอดี สิ่งที่จะเกิดขึ้นในมุมตรงกันข้ามคือ คำถามในใจลูก เมื่อ “ไม่ได้รับการเลือก” ในครั้งต่อๆไป เด็กอาจจะ

ช่วงสองสามวันที่ผ่านมานี้ มีคำถามในใจอยู่ว่า “พฤิตกรรมของเด็กบางส่วนมันเกิด มาจากละครหลังข่าวรึเปล่านะ” ความเป็นเด็ก ลดน้อยลง มีกริยาอาการที่เกินเด็กแทรกเข้ามาเรื่อย ๆ คนในบ้านติดละคร เสพความบันเทิง โดยที่ไม่รู้เลยว่า พฤติกรรมที่ตัวละครแสดงออกมานั่น เด็กน้อยของตนได้ซึมซับไว้หมดแล้ว ทีวีจะไม่เป็นภัย ถ้าผู้ใหญ่ เลือก สิ่งที่เด็กควรดู และแนะนำในสิ่งที่เด็กควรรู้นะคะ สมัยเด็กแม่ยุ้ยเติบโตมากับ อุทัยเทวี

ประสบการณ์ชีวิต คือสิ่งล้ำค่า การได้พบเจอ ได้สัมผัส สิ่งที่แตกต่าง การได้รับรู้เรื่องราว ความเป็นมา ก็มีค่าเช่นกัน การเดินทางทริปนี้ของครอบครัวเรา ถือเป็นการเดินทางไกลในรอบหลายปี บ้านเราไม่ค่อยได้ไปไหนไกลบ้านกันบ่อยนัก ด้วยหลายเหตุปัจจัย แต่ไม่ว่าการเดินทางใกล้ หรือ ไกล สิ่งที่แม่จะสอนลูกของแม่เสมอคือ เรามาด้วยกัน เหนื่อยเดิน ก็เดินด้วยกัน เรามาด้วยกัน

ด้วยคำว่า “แม่” ก็มักจะมีหลายต่อหลายอย่างที่ต้องทำและก็มีหลายต่อหลายอย่างที่ต้อง “รู้สึก” และด้วยคำคำเดียวกันนี้ คำว่าแม่คำเดียวนี่เอง ที่เป็นแรงกระตุ้นให้ผู้หญิงธรรมดาคนนึง พยายามจะเป็นแม่ที่ดีให้กับลูกของตัวเองให้ได้ แต่ด้วยเหตุผลมากมาย เงื่อนไขนับไม่ถูก ก็จะต้องมี “สิ่งที่แม่ทำไม่ได้” เกิดขึ้นเป็นปกติ แล้วด้วยคำว่า “แม่” ก็มีหลายครั้งที่แม่เองก็รู้สึกผิด และรู้สึกเสียใจ เมื่อทำบางอย่างที่ไม่ควรทำลงไปกับลูก ตัวแม่เองก็มีหลายอย่างที่ “พลาด” มีหลายอย่างที่

เป็นประจำนะคะที่เมื่อเจออะไรยาก เด็กมักจะวิ่งหนีไว้ก่อนปลาทูก็เป็นค่ะ .. ไม่เอาแล้วแม่ ยากเกินไป หนูทำไม่ได้ แม่หนูว่า มันยากไปหน่อยนะ ไม่ทำได้ไหมแม่  จะว่าไป ไม่ใช่แค่เด็กด้วยซ้ำ ผู้ใหญ่เราบางทีก็เป็น พอเจออะไรยากหน่อย ก็ไม่เอาแล้ว เปลี่ยนไปทำอย่างอื่น ยากหน่อยก็ ท้อไว้ก่อนแล้ว ยากจัง ยากไป ไม่ทำดีกว่า สำหรับแม่ยุ้ยแล้ว